Theo ông Nguyễn Ngọc Thanh - Chánh án TAND TX. Vĩnh Châu, đơn vị đã triển khai thực hiện đồng bộ 17 giải pháp của TAND Tối cao, TAND tỉnh về nâng cao hiệu quả hoạt động, đáp ứng yêu cầu và nguyện vọng của người dân khi có việc yêu cầu tòa án giải quyết. Những năm qua, công tác xét xử các loại vụ án có nhiều tiến bộ, nhất là công tác xét xử án hình sự đều được đảm bảo đúng thời hạn luật định, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, không kết án oan, bỏ lọt tội phạm. Công tác giải quyết, xét xử các vụ việc bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của các bên đương sự.

Với vai trò người đứng đầu, lãnh đạo đơn vị luôn quan tâm công tác bồi dưỡng, giáo dục chính trị, tư tưởng, phẩm chất đạo đức, bản lĩnh nghề nghiệp cho đội ngũ thẩm phán, cán bộ tòa án phù hợp với từng chức danh tư pháp. Phương pháp bồi dưỡng, giáo dục được nghiên cứu đổi mới, thường xuyên cập nhật, với mục tiêu định hướng hành động trong thực hiện nhiệm vụ và mang tính thống nhất. Cùng với việc nghiêm túc học tập các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, lãnh đạo đã tập trung giáo dục thẩm phán thấm nhuần sâu sắc di huấn của Chủ tịch Hồ Chí Minh đối với cán bộ tòa án: “Phụng công thủ pháp, chí công vô tư”, “Tận tụy phục vụ nhân dân”, không thiên vị, tư lợi trong thực thi công vụ. Cấp ủy, lãnh đạo tòa án có chương trình, kế hoạch cụ thể để thực hiện tốt nhiệm vụ này. Song song đó, đơn vị còn thường xuyên, nghiêm túc việc đăng ký, theo dõi, kiểm tra, đôn đốc, sơ kết, đánh giá việc học tập tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh theo tinh thần Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị. Gắn việc học tập này với phong trào thi đua “Nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống của đội ngũ thẩm phán, cán bộ, công chức tòa án nhân dân” do tòa án cấp trên phát động…

Lãnh đạo TAND TX. Vĩnh Châu (Sóc Trăng) gần gũi, động viên, chia sẻ, hỗ trợ cán bộ đơn vị trong thực hiện nhiệm vụ trước lượng công việc quá tải. Ảnh: S.M

Tuy nhiên, mạnh dạn nhìn nhận, tỷ lệ giải quyết án của TAND TX. Vĩnh Châu chưa đạt chỉ tiêu đề ra và còn có án quá thời hạn xét xử, án tạm đình chỉ kéo dài. Nhưng Chánh án TAND TX. Vĩnh Châu khẳng định: “Đội ngũ thẩm phán, thư ký của đơn vị đã nỗ lực hết mình, hoàn thành rất tốt chức trách nhiệm vụ được giao”. Bởi theo lãnh đạo đơn vị, xét về tổng số án thụ lý, giải quyết trong tháng thì thẩm phán đơn vị đang giải quyết cao đứng đầu tỉnh và phải làm việc với công suất cao. Khoảng 4 năm gần đây, việc tác động của mặt trái cơ chế thị trường dẫn đến các tranh chấp quyền sử dụng đất trên địa bàn TX. Vĩnh Châu phát sinh ngày càng nhiều. 

Số lượng các vụ án phát sinh tăng, bình quân hàng năm, đơn vị TAND TX. Vĩnh Châu phải giải quyết khoảng 500 - 850 vụ, việc các loại. Trong khi đơn vị được phân bổ 12 biên chế (5 thẩm phán; 1 thẩm tra viên; 5 thư ký và 1 chức danh khác) mà hiện chỉ có 9 công chức (5 thẩm phán, tính cả 3 người làm công tác quản lý; 3 thư ký mà 1 thư ký đang đi học, 1 kế toán). Do vậy, tất cả công chức, kể cả lãnh đạo, ngoài công tác xét xử (mỗi thẩm phán bình quân 170 vụ, việc/năm) còn phải kiêm nhiệm nhiều việc như văn phòng, tổ hành chính tư pháp. Đơn vị TAND TX. Vĩnh Châu hiện nay đã quá tải công việc, khó có thể đạt tiêu chí thi đua; cho dù các chức danh tư pháp đã cố gắng, nỗ lực hết sức. Bởi lẽ, với 5 thẩm phán hiện có, với quyết tâm cao nhất thì cũng chỉ giải quyết kết thúc được khoảng 600 vụ việc/năm (bình quân 10 vụ, việc/thẩm phán/tháng). Nhưng số án hiện nay đơn vị thụ lý trên 850 vụ việc (chỉ những tháng đầu năm 2022, đã thụ lý 519 vụ) nên cố gắng hết sức cũng chỉ đạt khoảng 70% trên tổng số án phải giải quyết. Tình trạng này, nếu không có giải pháp khắc phục, kiện toàn về tổ chức cán bộ kịp thời thì TAND TX. Vĩnh Châu sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong việc hoàn thành nhiệm vụ được giao.

Trước tình hình trên, ông Nguyễn Ngọc Thanh đã kiến nghị TAND cấp trên quan tâm kiện toàn đội ngũ thẩm phán, thư ký cho đơn vị về số lượng và chất lượng, để đảm bảo nhân lực tương ứng với số lượng án phát sinh nhằm giảm áp lực công việc cho các chức danh tư pháp. Đồng thời, quan tâm đẩy mạnh công tác đào tạo, đào tạo lại, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, chính trị, tin học, ngoại ngữ đối với các chức danh tư pháp cấp huyện nhằm đáp ứng yêu cầu theo tinh thần cải cách tư pháp và điều kiện hội nhập quốc tế trong giai đoạn hiện nay. Tạo điều kiện trang bị kịp thời và đầy đủ trang thiết bị, phương tiện làm việc để đủ điều kiện đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Đặc biệt, kiến nghị TAND cấp trên cần nghiên cứu đề xuất đổi mới chế độ, chính sách đãi ngộ, chế độ tiền lương, phụ cấp trách nhiệm đối với cán bộ, công chức công tác tại tòa án.

Thực trạng trên không phải là khó khăn riêng của đơn vị TAND TX. Vĩnh Châu mà còn là khó khăn chung của TAND hai cấp và cả các cơ quan tư pháp khác trên địa bàn tỉnh Sóc Trăng. Để tháo gỡ vấn đề này, có lẽ cần phải có sự nhìn nhận, quan tâm, hỗ trợ và sự quyết liệt của các cơ quan có thẩm quyền từ địa phương đến Trung ương.

S.M