Cá nóc có chứa độc tố Tetrodotoxin rất nguy hiểm. Ảnh: HOÀNG PHÚC

“Cá nóc thường dễ nhận biết, thân ngắn từ 4 - 20cm, chắc, thường có nhiều màu sắc khác nhau, da cứng, vảy ngắn. Đầu cá to, mắt lồi, không có vảy lưng và bụng, nhưng lởm chởm đầy gai, bụng cá thường to tự phình lên như quả bóng, nằm ngửa tự trôi theo dòng nước. Tuy nhiên, khi phơi khô, cá nóc lẫn lộn với các loài cá khác cùng kích thước thì rất khó nhận biết. Cũng theo ngành chuyên môn, độc tố Tetrodotoxin có trong cá nóc tập trung ở da, ruột, gan, cơ bụng, tinh hoàn và nhiều nhất là ở trứng cá. Vì vậy, con cá cái độc hơn con đực và đặc biệt là vào mùa sinh sản. Về Tetrodotoxin là một loại độc tố thần kinh cực độc, gấp hơn 1.000 lần so với Cyanua. Khi đun sôi ở nhiệt độ 100°C trong 6 giờ độc tố Tetrodotoxin mới giảm đi 50%, nó chỉ mất đi khi đun sôi ở 200°C trong 10 phút. Như vậy, nếu chỉ đun nấu thông thường hoặc phơi khô thì độc tố chưa bị phá hủy nên vẫn gây ngộ độc” - Thạc sĩ Nguyễn Văn Phúc - Phòng Nghiệp vụ (Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh Sóc Trăng) cho biết.

Nếu ăn phải cá nóc có độc tố Tetrodotoxin, sau 5 phút đến 3 - 4 giờ sẽ xuất hiện cảm giác ngứa ở miệng, môi, lưỡi tê, khó chịu. Tiếp theo, thấy mệt mỏi, chóng mặt, choáng váng, cảm giác như nghẹt thắt lồng ngực, vã mồ hôi, tiết nước dãi, sùi bọt mép, nói khó, nuốt khó, mặt ửng đỏ, đau bụng, buồn nôn, nôn, run giật, cứng hàm, cứng lưỡi, chi dưới yếu, đồng tử co, liệt vận động nhãn cầu. Trong trường hợp người ăn cá nóc bị ngộ độc nặng có thể xuất hiện liệt toàn thân, người mềm ra, chân tay mất khả năng vận động, da tím tái, nhiệt độ và huyết áp giảm, khó thở, cuối cùng liệt cơ hô hấp, trụy tim mạch và tử vong. Tỷ lệ tử vong do ngộ độc thực phẩm khi ăn cá nóc rất cao (60%) nếu cấp cứu chậm.

Từ đó cho thấy việc sử dụng cá nóc làm thực phẩm là rất nguy hiểm. Để không bị ngộ độc thực phẩm do cá nóc, người dân không đánh bắt, bán cá nóc và các sản phẩm từ cá nóc; loại bỏ cá nóc trước khi chế biến các sản phẩm từ cá; người đánh bắt thủy hải sản phải cam kết trước cơ quan quản lý về sản phẩm cá của mình là không có cá nóc; không ăn cá nóc với bất kể hình thức nào.

Cá nóc có chứa độc tố tự nhiên cực kỳ nguy hại với sức khỏe con người nếu sử dụng phải. Tuy nhiên, biện pháp phòng ngừa ngộ độc thực phẩm do sử dụng cá nóc không khó khăn và ai cũng có thể thực hiện được. Điều quan trọng là mọi người không nên mua, sử dụng cá nóc làm thực phẩm để tránh ngộ độc. Nếu ăn phải cá nóc thì cần nhanh chóng chuyển bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất để được điều trị kịp thời.

HOÀNG PHÚC