Theo báo cáo của Sở GD-ĐT, đối với cấp mầm non hiện tỉnh còn thiếu trên 600 giáo viên, tiểu học thiếu 402 giáo viên, trung học cơ sở còn thiếu 38 giáo viên. Đối với các đơn vị do Sở GD-ĐT quản lý, số giáo viên so với định mức còn thiếu là 283 người.

Giáo viên mầm non, tiểu học chỉ thiếu, không thừa

Năm học 2023 - 2024, Trường Mẫu giáo Trường Khánh, xã Trường Khánh (huyện Long Phú) có tổng số 398 học sinh, với 14 nhóm, lớp; tất cả các lớp đều học 2 buổi/ngày. Trường hiện có 1 điểm chính và 2 điểm lẻ. Cô Quách Kim Phụng - Hiệu trưởng Trường Mẫu giáo Trường Khánh cho biết: “Toàn trường hiện có 26 giáo viên; trong đó có 14 giáo viên biên chế và 12 giáo viên dạy hợp đồng. Tuy nhiên, theo Thông tư liên tịch số 06/2015/TTLT-BGDĐT-BNV, ngày 16/3/2015 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ trưởng Bộ Nội vụ quy định về danh mục khung vị trí việc làm và định mức số lượng người làm việc trong các cơ sở giáo dục mầm non công lập, đối với lớp học 2 buổi/ngày cần 2,2 giáo viên/lớp thì trường phải có đến 31 giáo viên mới đảm bảo theo quy định. Nhưng đến nay, trường chỉ có 26 giáo viên thì vẫn còn thiếu 5 giáo viên. Thiếu giáo viên nên phần nào cũng ảnh hưởng đến công tác giáo dục của nhà trường”.

Cô Lâm Vĩ Phương - giáo viên Trường Mẫu giáo Trường Khánh chia sẻ: “Làm cô giáo mầm non thì phải yêu nghề, mến trẻ mới làm được, vì ngoài những công việc chuyên môn, giáo viên mầm non còn phải tự làm đồ dùng, đồ chơi cho các bé và còn nhiều công việc khác nữa. Bản thân đôi khi cũng bận công việc gia đình nhưng cũng cố gắng đến lớp, chứ không dám nghỉ vì không có giáo viên dạy thế”.

Thiếu giáo viên mầm non là tình trạng chung của nhiều địa phương. Ảnh: HUỲNH NHƯ

Chia sẻ về nhu cầu giáo viên năm học 2023 - 2024, Trưởng Phòng GD-ĐT huyện Long Phú Trần Mạnh Thùy Trang cho biết, so với Thông tư liên tịch số 06/2015/TTLT-BGDĐT-BNV, ngày 16/3/2015 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo và Bộ trưởng Bộ Nội vụ và Thông tư số 16/2017/TT-BGDĐT, ngày 12/7/2017 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, hướng dẫn danh mục khung vị trí việc làm và định mức số lượng người làm việc trong các cơ sở giáo dục phổ thông công lập thì cấp học mầm non toàn huyện còn thiếu 97 giáo viên theo định mức, tiểu học thiếu 50 giáo viên (thiếu 12 giáo viên môn Tin học), trung học cơ sở vẫn còn tình trạng thừa, thiếu cục bộ do một số trường nhỏ, số lớp ít nhưng vẫn cần giáo viên đủ bộ môn để giảng dạy, tuy nhiên so với định mức còn thiếu 4 giáo viên. Hiện nay, Phòng GD-ĐT huyện đã rà soát các đơn vị thừa giáo viên để sắp xếp điều chuyển về nơi thiếu; chỉ đạo các đơn vị trường sắp xếp mạng lưới trường lớp cho chặt chẽ, phù hợp trình độ năng lực của từng giáo viên, chủ động tiếp nhận giáo viên xin thuyên chuyển ngoài huyện về để đáp ứng nhu cầu. Song song đó, tiếp tục cho hợp đồng giáo viên trong biên chế. Trước mắt để đảm bảo giáo viên dạy môn Tin học, phòng chỉ đạo phân công dạy liên trường để đảm bảo thực hiện chương trình đúng theo quy định.

Tình trạng thiếu giáo viên cũng diễn ra tại các địa phương khác trên địa bàn tỉnh, chủ yếu ở bậc học mầm non và tiểu học. Được biết, cùng với việc tuyển mới, phòng GD-ĐT các huyện còn tham mưu, đề xuất lãnh đạo chính quyền địa phương cho phép các trường được hợp đồng giáo viên để đủ số lượng người làm việc trong khi chờ được giao bổ sung biên chế theo quy định.

Áp lực vì thiếu giáo viên

Trong bối cảnh đổi mới chương trình giáo dục phổ thông, việc thiếu giáo viên đã và đang gây áp lực không chỉ với đội ngũ nhà giáo mà còn cả ngành giáo dục địa phương.

Đối với tỉnh Sóc Trăng hiện nay, số lượng giáo viên toàn ngành được giao 14.957; số lượng giáo viên theo định mức 15.333; số lượng giáo viên hiện có 14.001 (trong đó có 209 giáo viên hợp đồng). Số giáo viên còn thiếu so với biên chế giao 956. So với định mức còn thiếu 1.332 giáo viên. Số lượng giáo viên hiện nay vẫn trong tình trạng thừa, thiếu cục bộ: thừa giáo viên cấp trung học cơ sở các bộ môn: Toán, Lịch sử, Ngữ văn, Sinh học; thiếu giáo viên mầm non, tiểu học và giáo viên các bộ môn: tiếng Anh, Tin học, Địa lý, Lịch sử, Công nghệ. Tình trạng thừa, thiếu giáo viên đang đặt ra thách thức lớn đối với ngành giáo dục trong thực hiện Nghị quyết số 29 NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện GD-ĐT, thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông mới. Chương trình giáo dục phổ thông mới, đối với lớp 3, lớp 7, lớp 10 áp dụng từ năm học 2022 - 2023; ở lớp 3 chương trình được áp dụng cũng là lần đầu môn tiếng Anh và Tin học trở thành môn học bắt buộc. Với nhiều điểm trường tiểu học cách xa trung tâm, vùng sâu, vùng xa, việc thiếu giáo viên tiếng Anh, Tin học để phân công giảng dạy vẫn là một bài toán nan giải. Là một trong những trường còn thiếu giáo viên, thầy Lâm Văn Dững - Hiệu trưởng Trường Tiểu học 4, phường 2 (thị xã Vĩnh Châu) cho biết: “Năm học này, trường có trên 800 học sinh, với 28 lớp. So với định mức trường còn thiếu 6 giáo viên, chủ yếu là giáo viên dạy môn tiếng Anh, Tin học. Trước mắt thì trường đã phân công giáo viên chủ nhiệm dạy phân môn Công nghệ để giáo viên Tin học có thời gian dạy ở các lớp khác”.

Thị xã Vĩnh Châu có 43 trường công lập trực thuộc, với tổng số 1.778 cán bộ, giáo viên, nhân viên. Năm 2023, toàn ngành được UBND thị xã giao 1.788 người làm việc. Biên chế đã tuyển dụng 1.565. Theo quy định tại Thông tư số 16/2017/TT-BGDĐT, giáo viên tiểu học thiếu 101. Hiện đơn vị đã thực hiện tuyển dụng giáo viên, tuy nhiên nếu tuyển đủ theo kế hoạch thì đơn vị vẫn còn thiếu giáo viên so với định mức. Bên cạnh đó, nguồn dự tuyển không đảm bảo, nhất là giáo viên tiếng Anh và Tin học.

Thiếu giáo viên môn Tin học cho Chương trình giáo dục phổ thông mới sẽ gây khó khăn trong phân công giảng dạy. Ảnh: HUỲNH NHƯ

Đồng chí Phạm Thị Cẩm Tú - Trưởng Phòng GD-ĐT thị xã Vĩnh Châu cho biết, cũng giống như các đơn vị khác, các trường tiểu học trên địa bàn thị xã đang thiếu giáo viên tiếng Anh, Tin học. Hiện nay, phòng giáo dục thực hiện phương án điều động giáo viên dạy liên trường trong cùng cấp học và điều động giáo viên môn Tin học cấp trung học cơ sở tham gia giảng dạy tại các trường tiểu học. Bố trí sắp xếp giáo viên từ trường thừa sang trường thiếu, chỉ đạo các trường sắp xếp khoa học hơn đối với giáo viên dạy 2 buổi/ngày.

Nhiều giải pháp đảm bảo giáo viên

Năm học 2023 - 2024, ngành Giáo dục tỉnh Sóc Trăng tiếp tục đổi mới công tác quản lý giáo dục, thực hiện sắp xếp quy mô trường lớp một cách hợp lý gắn với việc nâng cao chất lượng giáo dục theo tinh thần Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Sóc Trăng lần thứ XIV và tiếp tục thực hiện Kế hoạch số 171/KH-SGDĐT của Sở GD-ĐT về việc sắp xếp mạng lưới trường lớp mầm non, phổ thông công lập trên địa bàn tỉnh định hướng đến năm 2030 theo Quyết định số 494/QĐ-UBND của UBND tỉnh. Đồng thời, quy hoạch mạng lưới trường, lớp mầm non, phổ thông phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của địa phương, đáp ứng nhu cầu đến trường của học sinh theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa và hội nhập quốc tế; đầu tư cơ sở vật chất; trang thiết bị dạy học; đẩy mạnh công tác kiểm định chất lượng giáo dục gắn với xây dựng trường chuẩn quốc gia.

Theo báo cáo của Sở GD-ĐT, để khắc phục tình trạng thiếu giáo viên, hiện nay, ngành Giáo dục tỉnh đã triển khai thực hiện điều chuyển giáo viên từ trường thừa sang trường thiếu; phân công giáo viên dạy liên trường. Hợp đồng giáo viên ngắn hạn hoặc thỉnh giảng để dạy học. Một số địa phương đã thực hiện công tác tuyển dụng giáo viên trong năm 2023 như: huyện Thạnh Trị, thị xã Vĩnh Châu. Trong đó, công tác điều chuyển giáo viên góp phần giải quyết thực trạng giáo viên thừa, thiếu cục bộ tại các địa phương, đơn vị; đồng thời thực hiện có hiệu quả đối với số lượng người làm việc được cấp có thẩm quyền giao; thực hiện tốt quy định về định mức biên chế.

Chia sẻ về những giải pháp trong thời gian tới, đồng chí Châu Tuấn Hồng - Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở GD-ĐT cho biết, sở tiếp tục tăng cường công tác phối hợp giữa các ngành, địa phương, rà soát, sắp xếp, điều chỉnh lại mô hình lớp học một cách hợp lý, thu gọn các điểm trường trên nguyên tắc thuận lợi cho người dân và phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương. Thực hiện bồi dưỡng, đào tạo giáo viên gắn với nhu cầu để đảm bảo đủ về cơ cấu, số lượng, chất lượng, đáp ứng nhu cầu đổi mới giáo dục. Chủ động linh hoạt trong việc bố trí, sử dụng chỉ tiêu biên chế hiện có, khắc phục tình trạng thừa, thiếu giáo viên khi thay đổi quy mô học sinh giữa các năm học. Xây dựng kế hoạch, kiến nghị UBND tỉnh có chính sách đặc thù hỗ trợ cho đội ngũ giáo viên mầm non, giáo viên được điều chuyển hoặc giáo viên dạy liên trường. Đồng thời, thực hiện tuyển dụng giáo viên phù hợp với nhu cầu thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018.

Tin rằng, với những giải pháp đồng bộ cả về trước mắt lẫn lâu dài, cùng với sự quan tâm từ cấp ủy, chính quyền, sự nỗ lực của toàn ngành, đội ngũ nhà giáo của ngành Giáo dục tỉnh Sóc Trăng sẽ sớm ổn định về số lượng, đảm bảo về chất lượng, đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục trong giai đoạn mới.

HUỲNH NHƯ