Ông Đỗ Văn Út, ấp Kinh Giữa 1, xã Kế Thành, huyện Kế Sách (Sóc Trăng) bên vườn bưởi của gia đình. Ảnh: THÚY LIỄU

Trò chuyện với chúng tôi, ông Lê Văn Phải - Giám đốc Hợp tác xã Bưởi Thành Công kể: “Hợp tác xã thành lập và đi vào hoạt động năm 2019, với diện tích hơn 56ha. Thời điểm bấy giờ, trái bưởi da xanh, 5 roi có giá rất cao, nhiều thành viên tích cực chăm sóc vườn để nâng cao sản lượng và chất lượng trái. Sau 1 năm thành lập, sản phẩm bưởi da xanh, 5 roi tham gia Hội thi đánh giá xếp hạng sao OCOP cấp tỉnh và đã đạt 4 sao OCOP, góp phần tạo thêm động lực cho toàn thể thành viên hợp tác xã phát triển thêm diện tích trồng bưởi, nhằm tạo ra sản lượng hàng hóa lớn cung ứng ra thị trường”.

Cũng theo lời ông Phải, từ khi sản phẩm bưởi da xanh, 5 roi của hợp tác xã đạt 4 sao OCOP, người tiêu dùng biết đến hợp tác xã nhiều hơn, đặc biệt là đã có nhiều công ty, doanh nghiệp thông qua sự hỗ trợ, giới thiệu của các ngành chuyên môn đã ký kết hợp đồng tiêu thụ trái bưởi với hợp tác xã nên đầu ra trái bưởi rất ổn định, giá thu mua của công ty cao hơn thị trường từ 2.000 - 5.000 đồng/kg. Tới thời điểm hiện tại, mặc dù bưởi giảm giá sâu nhưng hợp tác xã vẫn được một số công ty hợp đồng tiêu thụ bưởi, giá công ty mua cao hơn giá thị trường gần gấp đôi. Nhờ công ty liên kết thu mua đã giảm phần nào thua lỗ trong mùa vụ bưởi năm 2023 cho nhà vườn. Khó khăn của hợp tác xã là giá bưởi thấp, bưởi da xanh thương lái thu mua từ 9.000 - 13.000 đồng/kg; bưởi 5 roi có giá 4.000 - 6.000 đồng/kg (giá thấp hơn gấp đôi so cùng kỳ năm trước và thấp hơn cả trong thời điểm dịch bệnh Covid-19). Còn giá bưởi ký kết tiêu thụ với công ty là 30.000 đồng/kg bưởi da xanh. Tính đến thời điểm hiện tại, hợp tác xã đã thu hoạch hơn 746 tấn bưởi, (bưởi trồng VietGAP hơn 37ha), trong đó cung ứng 150 tấn bưởi da xanh cho các công ty thu mua xuất khẩu và tiêu thụ tại các thị trường cao cấp trong nước.

“Chưa có năm nào giá bưởi xuống thấp kỷ lục như trong năm 2023 này. Chi phí đầu tư để thu hoạch được trái bưởi mất 10.000 đồng/kg, còn giá bưởi bán ra thị trường thấp hơn giá sản xuất tận 50%, nhà vườn lỗ nặng. Do đó, mùa vụ bưởi năm nay hầu hết nhà vườn ngưng bón phân, dưỡng thân, dưỡng lá cho cây, để cây cho trái tự nhiên dẫn đến năng suất trái thấp. Riêng tôi, với diện tích bưởi 3ha, sản lượng năm 2022 là 25 tấn, trừ chi phí lợi nhuận hơn 100 triệu đồng/vụ/năm. Còn mùa vụ bưởi năm 2023, tôi hoàn toàn không có lợi nhuận, thậm chí sẽ bị lỗ nếu không được công ty liên kết thu mua. Tôi rất phấn khởi, khi trái bưởi da xanh, 5 roi của hợp tác xã đã được tái công nhận đạt 4 sao OCOP. Vì vậy, với vai trò là thành viên hợp tác xã, tôi sẽ tiếp tục ứng dụng khoa học kỹ thuật trên cây bưởi để giảm chi phí sản xuất; đồng thời, duy trì cho cây bưởi phát triển tốt, tạo ra sản lượng bưởi cung ứng đến doanh nghiệp bao tiêu”, ông Đỗ Văn Út, ấp Kinh Giữa 1, xã Kế Thành cho biết.

Theo thống kê của ngành chuyên môn, diện tích bưởi trên địa bàn huyện Kế Sách hơn 1.740ha, tập trung tại các xã: Kế Thành, Nhơn Mỹ, Ba Trinh, Trinh Phú… Trước tình hình giá bưởi xuống thấp, nhiều nhà vườn đang có xu hướng chuyển đổi cây bưởi sang một số loại cây trồng khác. Kể cả một số thành viên trong Hợp tác xã Bưởi Thành Công cũng đã bắt đầu chuyển diện tích bưởi sang trồng một số loại cây trồng khác. Với khó khăn trên, Giám đốc Hợp tác xã Bưởi Thành Công đề xuất các ngành chuyên môn, chính quyền các cấp có chính sách hỗ trợ cho hợp tác xã để duy trì diện tích trồng bưởi, nhằm phát huy sản phẩm bưởi đạt 4 sao OCOP và giữ được loại trái cây canh tác lâu đời tại địa phương.

THÚY LIỄU