Tòa tuyên giao nhà, trả đất

Bản án số 77/2018/DS-ST, ngày 28-11-2018 của Tòa án nhân dân TP. Sóc Trăng đã tuyên xử buộc vợ chồng bà Lý Thị Mỹ Lan phải di dời, trao trả cho ông Thái Minh Tuấn căn nhà tọa lạc tại số 1133, đường Trần Hưng Đạo, Khóm 1, Phường 10 (TP. Sóc Trăng) gắn liền trên phần đất có diện tích 1.661,1m². Bởi theo nhận định của tòa án, phần diện tích đất trên gắn với căn nhà cấp 4 (diện tích nhà ở 120m²) là thuộc quyền sử dụng hợp pháp của ông Tuấn. Trước giờ, bà Quách Thị Húnh (mẹ ông Tuấn, bà ngoại bà Lan) sinh sống cùng với bà Lan. Khi bà Lan có chồng và có 2 con vẫn tiếp tục sinh sống chung nhà với bà Húnh. Vào ngày 29-12-2017, bà Húnh có làm thủ tục tặng cho ông Tuấn toàn bộ diện tích phần đất trên và nội dung tặng cho đã được thể hiện trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Khi ông Tuấn và bà Húnh muốn vợ chồng bà Lan dọn ra ngoài sinh sống để ông Tuấn về ở cùng mẹ cho tiện chăm sóc, hai bên xảy ra tranh chấp, ông Tuấn có yêu cầu vợ chồng bà Lan di dời trả lại nhà, đất và yêu cầu này là hoàn toàn có cơ sở. Trong thời gian sinh sống tại căn nhà tranh chấp, phía bà Lan cũng không có đóng góp, tu bổ hay sửa chữa căn nhà (các bên đều thừa nhận). Với lại, mặc dù bà Lan được nhận về làm cháu ngoại nuôi nhưng bà Húnh cũng đã tặng cho một phần đất ruộng khác (khoảng trên 4.000m²).

Chi cục THADS TP. Sóc Trăng (Sóc Trăng) phối hợp cùng các cơ quan, đoàn thể và chính quyền địa phương đã vận động, thuyết phục nhiều lần nhưng vợ chồng bà Lý Thị Mỹ Lan vẫn không tự nguyện thi hành. Ảnh: T.H

Bà Lan không đồng ý với phán quyết của tòa án, vì cho rằng, từ nhỏ đã sống cùng bà ngoại ở ngôi nhà này, có công đóng góp, gìn giữ và hiện bà cũng không có chỗ để di dời. Nếu muốn di dời thì phía ông Tuấn phải cho gia đình bà Lan một nền nhà mặt tiền đường Trần Hưng Đạo và một khoản tiền để xây dựng nhà ở cùng tiền hỗ trợ di dời. Chính vì không đồng tình, bà Lan đã có đơn kháng cáo theo trình tự thủ tục và yêu cầu ông Tuấn phải hỗ trợ, bồi thường số tiền 300 triệu đồng, 1 nền nhà (ngang 5m, dài 30m) để bà ổn định cuộc sống.

Yêu cầu kháng cáo của bà Lan không được tòa án cấp phúc thẩm chấp nhận. Bản án số 13/2019/DS-PT, ngày 19-2-2019 của Tòa án nhân dân tỉnh đã giữ nguyên bản án sơ thẩm trên của Tòa án nhân dân TP. Sóc Trăng. Vì khi bà Lan được bà Húnh nhận về làm cháu ngoại nuôi thì đã có sẵn căn nhà gắn liền với đất. Quá trình chung sống, bà Lan không có đóng góp, sửa chữa nhà và khi chồng bà về sống chung cũng vậy.

Kiên quyết không thi hành

Theo ông Phan Hoàng Thắng, sau khi bản án có hiệu lực và phía ông Tuấn có đơn yêu cầu thi hành án, chấp hành viên chi cục đã thực hiện đầy đủ các thủ tục theo quy định pháp luật. Cơ quan thi hành án nhiều lần mời hai bên đến giải quyết theo hướng thỏa thuận việc thi hành án, tạo điều kiện cho vợ chồng bà Lan tự nguyện di dời giao trả nhà đất theo nội dung bản án. Khi đó, đơn vị tích cực động viên ông Tuấn hỗ trợ, tạo điều kiện cho vợ chồng bà Lan tạm thời có nơi ở mới. Thế nhưng, vợ chồng bà Lan vẫn cương quyết giữ quan điểm là “ông Tuấn phải hỗ trợ 1 nền nhà mặt tiền đường Trần Hưng Đạo và số tiền đủ để xây dựng căn nhà”. Còn ông Tuấn cho rằng điều kiện vợ chồng bà Lan đặt ra là quá đáng nên cũng nhất quyết không đồng tình. Nhưng sau nhiều lần vận động, ông Tuấn đồng ý hỗ trợ 200 triệu đồng để vợ chồng bà Lan di dời với điều kiện phải tự nguyện thi hành án.

Ngày 20-11-2019, tại cuộc họp Ban Chỉ đạo THADS thành phố, Trưởng Ban Chỉ đạo kết luận: Yêu cầu chấp hành viên tiến hành xác minh đầy đủ các bước và tổ chức động viên, giải thích thêm lần nữa, nếu vợ chồng bà Lan vẫn không đồng ý di dời thì xử lý theo quy định. Thực hiện ý kiến chỉ đạo, chi cục tiếp tục mời hai bên lên vận động, thuyết phục nhưng vẫn không tìm được sự thống nhất. Vợ chồng bà Lan kiên quyết không chấp hành bản án đã có hiệu lực, cố tình kéo dài việc thi hành án. Còn phía ông Tuấn liên tục yêu cầu chấp hành viên cưỡng chế giao tài sản; do chưa được thực hiện nên đã bức xúc dẫn đến khiếu nại việc thi hành án.

Cưỡng chế theo đúng quy định pháp luật

Trước tình hình trên, tại cuộc họp Ban Chỉ đạo THADS TP. Sóc Trăng ngày 16-4-2021, thống nhất quan điểm cưỡng chế đảm bảo đúng quy định pháp luật. Thường trực Ban Chỉ đạo có văn bản báo cáo Ban Chỉ đạo THADS tỉnh, Cục THADS, Ban Nội chính Tỉnh ủy và được sự thống nhất của cấp trên. Do thời điểm bầu cử cận kề nên việc cưỡng chế được Ban Chỉ đạo thống nhất dời lại. Thời gian này, cơ quan thi hành án tiếp tục phối hợp cùng các ngành, địa phương cố gắng vận động, thuyết phục từ hai phía nhưng vẫn không có kết quả khả quan.

Ngày 15-6-2021, chi cục nhận được Công văn số 17/CV-BCĐ của Trưởng Ban Chỉ đạo THADS TP. Sóc Trăng thống nhất về thời gian cưỡng chế vụ việc. Giao chi cục thực hiện phương án, kế hoạch cưỡng chế giữa các cơ quan liên ngành đảm bảo đúng quy định và các biện pháp phòng, chống dịch Covid-19. Vì vậy, Chi cục THADS thành phố đã có văn bản cung cấp thông tin và trao đổi ý kiến áp dụng biện pháp cưỡng chế thi hành án gửi cơ quan có liên quan. Dự kiến việc cưỡng chế thi hành án sẽ tiến hành vào ngày 26-7-2021. Nhưng vào thời điểm này, địa bàn tỉnh Sóc Trăng bắt đầu đẩy mạnh thực hiện công tác phòng, chống dịch Covid-19 và tiếp theo sau đó là thực hiện các quyết định về việc áp dụng Chỉ thị số 16/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ trên phạm vi toàn tỉnh. Do đó, Chi cục THADS TP. Sóc Trăng đã tạm dừng việc cưỡng chế di dời đối với vợ chồng bà Lan.

Để đảm bảo bản án có hiệu lực pháp luật phải được thi hành nghiêm chỉnh, Chi cục THADS TP. Sóc Trăng tiếp tục có văn bản báo cáo xin ý kiến thời gian tổ chức cưỡng chế đối với vụ việc trên và được sự thống nhất của Ban Chỉ đạo THADS TP. Sóc Trăng là ngày 2-6-2022.

Trong cuộc sống, mọi công dân đều phải sống, làm việc theo Hiến pháp và pháp luật, việc vợ chồng bà Lan kiên quyết không tự nguyện thi hành bản án đã có hiệu lực pháp luật nên cơ quan chức năng bắt buộc phải cưỡng chế. Tuy nhiên, vẫn hy vọng gia đình bà Lan sẽ suy nghĩ thấu đáo và tự nguyện thi hành trước thời gian ấn định cưỡng chế.

V.Đ