Nếu tính từ ngày 25/10/1951 đến ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, thống nhất đất nước 30/4/1975 cũng phải mất đến gần 24 năm, nhưng Bác đã khẳng định: “Cuộc kháng chiến của ta nhất định thắng lợi”.

Bác phân tích, hiện nay, phe đế quốc ngày càng xuống dốc, lực lượng dân chủ ngày càng lớn mạnh. Sau Đại chiến thứ hai, Mỹ đưa bom nguyên tử ra dọa thế giới. Vừa rồi, Liên Xô tuyên bố cũng có bom nguyên tử, nhưng bao giờ cũng bằng lòng hủy bỏ bom nguyên tử và cấm dùng bom nguyên tử. Cách mạng Trung Quốc thành công làm lực lượng dân chủ mạnh hơn lực lượng đế quốc.

Và kết luận rằng, cuộc kháng chiến của ta là trường kỳ, gian khổ, nhưng nhất định thắng lợi. Các chú phải thấm nhuần và làm cho toàn thể bộ đội, đồng bào thấm nhuần như vậy. Có như thế mới tin tưởng mà vượt mọi khó khăn để giành thắng lợi cuối cùng.

Học viện Chính trị trực thuộc Bộ Quốc phòng. (Ảnh tư liệu từ website http://hocvienchinhtribqp.edu.vn)

Nói về khuyết điểm của cán bộ, Người cho rằng, chỉ vì cá nhân chủ nghĩa mà sinh ra tham ô hủ hóa,… vô kỷ luật, thiếu kiên quyết chấp hành mệnh lệnh; thiếu tin tưởng, không quyết tâm khắc phục khó khăn… Do đó mà đáng lẽ thắng to thì chỉ giành được thắng nhỏ và thắng rồi không phát triển được.

Bác khẳng định: “Quân đội ta là quân đội dân chủ, nhưng dân chủ không phải là không có mệnh lệnh. Mỗi mệnh lệnh đưa xuống, cấp trên đã thảo luận cân nhắc kỹ càng nên cấp dưới phải tuyệt đối phục tùng và kiên quyết chấp hành, nhất là lúc tác chiến”.

Để giúp cho cán bộ, chiến sĩ nhận biết khuyết điểm và cách khắc phục, Bác nêu, các chú đã tự phê bình kiểm thảo thấy được khuyết điểm trên. Thấy được khuyết điểm là một bước tiến bộ. Nhưng mới chỉ là bước đầu. Thấy rồi phải lo sửa. Đang sửa thì phải sửa cho hết. Đã sửa rồi thì phải giữ mình đừng để mắc phải nữa.

Bác dạy: “Phải cố gắng học tập về mọi mặt chính trị, quân sự... Quân sự mà không có chính trị như cây không có gốc, vô dụng lại có hại. Quân đội ta là quân đội nhân dân. Nhân dân có Đảng lãnh đạo, Đảng có chính cương, chính sách. Đã là quân đội nhân dân thì phải học chính sách của Đảng… Học tập chính cương, chính sách của Đảng cho hiểu mà làm cho đúng tức là thực hành chủ nghĩa Mác - Lênin”.

Bên cạnh đó, Bác cũng yêu cầu các bộ, chiến sĩ phải học tập kinh nghiệm cách mạng của các nước Liên Xô (nay là Liên bang Nga) và Trung Quốc.

Lời dạy của Người còn đề cập đến việc yêu thương chiến sĩ bởi lúc ra trận, việc đặt mìn, phá lô cốt đều do tay anh em đội viên làm. Nếu anh em tư tưởng vững, chính trị vững, kỹ thuật khá, thân thể khỏe mạnh thì nhất định thắng.

Nói về đạo đức cũ và đạo đức mới Bác cho rằng, đạo đức cũ và đạo đức mới khác nhau nhiều. Đạo đức cũ như người đầu ngược xuống đất chân chổng lên trời. Đạo đức mới như người hai chân đứng vững được dưới đất, đầu ngửng lên trời… Cùng với việc phân biệt đạo đức cũ và mới, Bác cũng nói vắn tắt về cần, kiệm, liêm, chính và khẳng định: “Cần, Kiệm, Liêm, Chính của ta là đạo đức của người quân nhân cách mạng”.

Chủ tịch Hồ Chí Minh với các đại biểu dự Đại hội chiến sĩ thi đua và cán bộ gương mẫu toàn quốc lần thứ nhất (1/5/1952). (Nguồn: Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam)

Cuối cùng là việc phê bình và tự phê bình, theo Bác: “Tự phê bình phải thật thà. Tự phê bình cũng ví như người ốm yếu nói rõ chứng bệnh của mình với thầy thuốc. Nếu giấu bệnh thì thầy thuốc không biết bệnh mà cho thuốc. Cho nên có gì phải nói cho hết, giấu giếm là khuyết điểm.

Người có bệnh nói thật thà, người nghe không giúp đỡ người ta sửa chữa, lại có thành kiến cũng là sai.

Thấy mình có nhiều bệnh, sợ không sửa chữa được, sinh ra bi quan tiêu cực cũng không đúng. Mình không biết cách sửa chữa thì còn có đồng chí, có bộ đội, có nhân dân bày cách cho mà sửa chữa. Chỉ cần mình quyết tâm sửa chữa là được.

Nhưng ta còn có nhiều khuyết điểm. Ta phải học tập chính trị quân sự, phê bình và tự phê bình để sửa chữa khuyết điểm, trau dồi đạo đức cho chóng tiến bộ thì sẽ thu được nhiều thắng lợi hơn và sẽ làm cho cuộc kháng chiến của ta nhất định thắng lợi".

Từ bài nói chuyện của Bác tại Trường Chính trị Trung cấp Quân đội, chúng ta học tập được nhiều nội dung quan trọng liên quan đến việc phân tích, nhận định tình hình về thời cuộc; về tình yêu thương đồng chí, đồng đội; về Cần, Kiệm, Liêm, Chính và cả về công tác tự phê bình và phê bình hiện nay.

TRỌNG NHÂN

TÀI LIỆU THAM KHẢO VÀ TRÍCH DẪN

[1] Hồ Chí Minh, Biên niên tiểu sử, Nxb Chính trị Quốc gia Sự thật, năm 2016, tập 5, trang 88.

[2] Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb Chính trị Quốc gia Sự thật, năm 2011, tập 14, trang 215 - 222.